Sultanın Casusları, 16. Yüzyılda İstihbarat, Sabotaj ve Rüşvet Ağları
© Kronik Kitap, 2017 ~ 9. Baskı, Şubat 2020, İstanbul
Birinci bölümünde müthiş bir (15. ve) 16. yüzyıl Osmanlı - Avrupa tarihi özeti veriyor Emrah Safa Gürkan, nam-ı diğer "ESG".
Bizi diğer bölümlere hazırlarken, bir resmini çekmek suretiyle Osmanlı ve Habsburg mücadelesinin ana hatlarını sunmak için hazırlanmış bu bölüm için bile okunabilir bu kitap.
İkinci bölümü hoca "kitabın en ilginç bölümü olduğuna inanıyorum" diyerek tanımlıyor ama bu bölümdeki casusluk hikâyeleri ve aynı şekilde Osmanlı istihbaratı ve bunun kurumsal yapısını inceleyen 3., 4. ve 5. bölümler ise ESG'nin doktora tezi için arşivlerde yaptığı detaylı çalışmaları içeriyor; ben de bunları "eğlenceli hikâyelerden ziyade spesifik bilgiler derlemesi" diye özetleyebiliriz diye düşünüyorum.
Emrah Safa Gürkan'ı, salt tarihi sevdirme ve pop kültürün bir parçası yapma çabası için bile takdir etmek kolay. Bu kitapta da, meşhur Youtube videolarında hızlı hızlı konuşarak sıraladığı bilgileri nasıl elde ettiğini görebiliyoruz.
Kitaptan kısa alıntıları aşağıda paylaşıyorum.
Sf. 39
On altıncı yüzyıl, dünya imparatorluğu olma iddiasındaki iki büyük gücün kozlarını paylaşmasına tanık oldu. Yüzyılın neredeyse tamamına yayılan bu mücadelede, Avrupa'daki diğer devletler de birinci dereceden taraf almak zorunda kaldı. Kitabımızda adı geçen birçok olay ve kişinin daha rahat anlaşılabilmesi için bu rekabetin aktörlerini ve merhalelerini kısaca açıklamayı uygun gördük.
Sf. 32
Habsburg hanedanının başı İmparator Charles'ın isminin İspanyolca (Carlos Quinto), Fransızca (Charles-Quint) ve Almanca (Karl) versiyonları arasında bir tercih yapmak durumunda kaldık. Her ne kadar Almanca ve İspanyolca konuşabilse de Charles'ın ana dilinin Fransızca olması ve Türkiye'de "Şarlken" ifadesinin ders kitaplarına girecek derecede popüler olmasının da etkisiyle Fransızcada karar kıldık.
Sf.186
Dönemin imparatorluklarının düzenli deniz kuvvetleri sınırlıdır; bu yüzden merkezi hükümetler, maceradan maceraya koşan ve kâh korsanlık kâh haydutluk yapan gayrınizami unsurları ihtiyaç halinde kullanmaktan çekinmez. Barbaros Hayreddin, Uluc Ali ve Turgud gibi Osmanlı korsanları, devletin Akdeniz siyaseti için birinci dereceden öneme sahiptir. Gerek denizi ve kıyıları tanımaları, gerekse Batı Akdeniz'deki bağlantıları sayesinde on altıncı yüzyıl boyunca askeri ve idari birçok göreve getirilmişlerdir.
Yorum ve önerileriniz için şimdiden teşekkürler.