Animal Farm, © The Estate of Eric Blair, 1945 © The Estate of Late Sonia Brownwell Orwell, 1987
© Can Sanat Yayınları AŞ, 2001 ~ 58. Basım, Nisan 2019, İstanbul
1984 adlı kitabıyla meşhur George Orwell'in bu klasik eseriyle ilgili sıkı bir analiz yapmaya girişmeyeceğim.
"Kendime notlar" tadında yazdığım bu mini hatırlatmalarda, George Orwell'in bir zamanlar Rusların da bir kahraman olarak gördüğü ama sonraları Tom Hoead'in de deyimiyle büyük ölçüde milli bir utanç kaynağı haline gelen Stalin'i taşladığı bir alegorik eser olduğunu not alayım.
Bir çiftlikteki hayvanlar, kendilerini sömürdüklerine inandıkları insanlara başkaldırıp yönetimi ele geçirirler. Domuzlar başı çekmektedir, ve bir kurallar silsilesiyle çiftliği yönetmeye başlarlar:
Sf. 33
YEDİ EMİR 1. İki ayak üstünde yürüyen herkesi düşman bileceksin. 2. Dört ayak üstünde yürüyen ya da kanatları olan herkesi dost bileceksin. 3. Hiçbir hayvan giysi giymeyecek. 4. Hiçbir hayvan yatakta yatmayacak. 5. Hiçbir hayvan içki içmeyecek. 6. Hiçbir hayvan başka bir hayvanı öldürmeyecek. 7. Bütün hayvanlar eşittir.
Gelgelelim, kurallar yavaş yavaş esner, yönetim despotlaşır, hayvanlar da çiftliği insanların yönetimine benzer bir yönetim tarzına evriltir, en az insanlar kadar, belki de daha fazla despotlaşır.
Sf.97
Clover, Benjamin'den kendisine Altıncı Emir'i okumasını istediyse de, Benjamin her zaman yaptığı gibi bu tür işlere bulaşmak istemediğini söyleyerek kıvırttı. Clover da Muriel'i buldu. Muriel, Altıncı Emir'i şöyle okudu: "Hiçbir hayvan başka bir hayvanı sebepsiz yere öldürmeyecek." Anlaşılan, sebepsiz yere sözcükleri her nasılsa hayvanların belleğinden silinmişti. Demek, Altıncı Emir çiğnenmiş değildi; çünkü Snowball'la birlik olan hainler sebepsiz yere öldürülmemişlerdi.
Yorum, önerileriniz ve sorularınız için teşekkürler.